ΓΗΡΑΣΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΑΤΡΟΦΙΚΟΙ ΜΥΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΝΑΚΤΗΣΟΥΝ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥΣ ΜΕ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ ΤΩΝ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΤΟΥΣ
Πειραματική μελέτη που διεξάγεται στο Πανεπιστήμιο του Stanford δείχνει ότι οι γηρασμένοι μυς μπορούν να ξαναβρούν τη δύναμη τους παρά την μεγάλη ηλικία τους.
Ο μυϊκός τόνος και η μυϊκή δύναμη ελαττώνονται με την ηλικία παρά την πληθώρα των ωρών που ξοδεύονται στα γυμναστήρια. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πίσω από την γήρανση των μυών και παρά την εντατική άσκηση τους κρύβονται μοριακοί μηχανισμοί προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου οι οποίοι δεν αναστέλλονται με την άσκηση.
Πειραματικές μελέτες έδειξαν ότι η αναγέννηση των μυών μετά από τραυματισμό είναι περιορισμένη και ελαττώνεται ακόμα περισσότερο με την ηλικία. Είναι γνωστό ότι κατά την άσκηση πολλές μυϊκές ίνες νεκρώνονται και αυτό φαίνεται από τις εργαστηριακές εξετάσεις στο αίμα έντονα αθλούμενων. Η αναγέννηση των μυών γίνεται από τα βλαστοκύτταρα τους τα οποία με την πάροδο της ηλικίας χάνουν την ικανότητα πολλαπλασιασμού και επομένως ο μυς σταδιακά χάνει ένας μέρος των ινών του και καταλήγει σε ατροφία.
Αυτό εξηγεί και τη δυσκολία της ανάκτησης της μυϊκής δύναμης και της ανάπλασης του μυ στις περιπτώσεις τραυματισμών με την πάροδο της ηλικίας. Η μελέτη αυτή δημοσιεύτηκε το 2014 στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού Nature Medicine. Οι επιστήμονες που μετείχαν μελέτησαν τρόπους που μπορούν να ενεργοποιήσουν τα ηλικιωμένα βλαστοκύτταρα και να τους προσδώσουν ιδιότητες νεαρών κυττάρων και οι μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν φαίνεται ότι λειτουργούν στα πειραματόζωα. Αναμένονται και τα αποτελέσματα εφαρμογής στον άνθρωπο.
Μέχρι σήμερα υπήρχε η γενικότερη άποψη ότι τα βλαστοκύτταρα δεν υφίστανται τους μηχανισμούς της γήρανσης και οι βλάβες που υφίστανται οφείλονται στην επίδραση εξωτερικών βλαπτικών παραγόντων. Τα 2/3 των μυϊκών ινών των γηρασμένων πειραματοζώων δυσλειτουργούν σε σχέση με τα νεαρά πειραματόζωα και η δυσλειτουργία αυτή παραμένει ακόμα και εάν μεταμοσχευτούν σε νεαρά πειραματόζωα.
Αυτό φαίνεται ότι οφείλεται σε μεταβολές των γονιδίων οι οποίες σήμερα μπορούν να διορθωθούν και ο μυς να επανέλθει στην πρότερη νεαρή κατάσταση. Τα ευρήματα αυτά θα βοηθήσουν πολλούς ενήλικες ασθενείς να αποκαταστήσουν τις μυϊκές βλάβες, οι οποίες οφείλονται σε τραυματισμούς είτε των ίδιων είτε των υποκείμενων οστών.
Τα μυϊκά βλαστοκύτταρα επίμυων δύο ετών αντιστοιχούν με την ηλικία των 80 ετών στον άνθρωπο. Πειραματικά λαμβάνονται από γηρασμένα πειραματόζωα μυϊκές ίνες οι οποίες σε κατάλληλες εργαστηριακές συνθήκες αναζωογονούνται πολλαπλασιάζονται μέχρι 60 φορές σε διάστημα 7 ημερών και στη συνέχεια χορηγούνται στην τραυματισμένη περιοχή. Τα πειραματόζωα που λαμβάνουν τη θεραπεία σε μεγάλο βαθμό επανακτούν τη μυϊκή τους μάζα και δύναμη. Δύο μήνες μετά τη μεταμόσχευση η μυϊκή δύναμη των μυών αυτών είναι παρόμοια με των νεαρών πειραματοζώων.
Οι επιστήμονες τυποποιούν τη διαδικασία και εξετάζουν τη δυνατότητα μεταφοράς στον άνθρωπο. Οι μυς συχνά τραυματίζονται, ατροφούν λόγω βλάβης των νεύρων από τα οποία παίρνουν τα ερεθίσματα και έλλειψης κινητικότητας στις περιπτώσεις καταγμάτων και όλα αυτά έχουν ως συνέπεια την απώλεια μυϊκής μάζας και δύναμης. Επομένως η μέθοδος πολλαπλασιασμού και αναζωογόνησης των σκελετικών μυϊκών ινών θα έχει μεγάλες κλινικές εφαρμογές στο μέλλον και για τη βελτίωση της απόδοσης στους αθλητές και στην καταπολέμηση προβλημάτων κινητικότητας σε ηλικιωμένους.