ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΡΓΑΝΩΝ ΜΕ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΑ – ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ
Οι ανωμαλίες της διάπλασης και οι τραυματισμοί των οργάνων τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζονται με τη χρήση βλαστοκυττάρων. Το όργανο το οποίο έχει τύχει συχνότερων εφαρμογών τα τελευταία χρόνια είναι η τραχεία. Οι κυριότεροι λόγοι είναι ανωμαλίες της διάπλασης των χόνδρων της τραχείας με αποτέλεσμα τη δυσκολία στη δίοδο του αέρα, οι τραυματισμοί και οι προσβολές από συστηματικές ή κακοήθεις ασθένειες. Χρησιμοποιώντας σήμερα τη βιοτεχνολογία κατασκευάζεται ένας εσωτερικός εύκαμπτος σωλήνας, σύμφωνα με τις ανατομικές διαστάσεις του ασθενούς. Ο σωλήνας αυτός στη συνέχεια καλύπτεται με βλαστοκύτταρα του ίδιου του ασθενούς και τοποθετείται στη θέση της τραχείας. Το όργανο λειτουργεί απόλυτα φυσιολογικά και δεν υπάρχει κίνδυνος απόρριψης του, δεδομένου ότι το μέρος του οργάνου που έρχεται σε επικοινωνία με το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς είναι το καλυπτήριο επιθήλιο του, το οποίο προέρχεται από τον ίδιο τον ασθενή.
Η δημιουργία της πρώτης τραχείας έγινε το 2011 και έκτοτε έχουν δημιουργηθεί άλλες πέντε και τοποθετήθηκαν σε ισάριθμους ασθενείς. Τον ερχόμενο Μάρτιο προγραμματίζεται η δημιουργία έκτης τραχείας στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η περίπτωση αφορά την τοποθέτηση τεχνητής τραχείας σε κορίτσι ηλικίας 2 ετών το οποίο γεννήθηκε με πλήρη έλλειψη του οργάνου. Το παιδί από τη γέννησή του ζει με μηχανική υποστήριξη και αναπνέει μέσω ενός σωλήνα ο οποίος τοποθετείται μέσα στον οισοφάγο και καταλήγει στους πνεύμονες.
Το όργανο το οποίο αμέσως μετά την τραχεία θα δημιουργηθεί στο εργαστήριο είναι ο οισοφάγος. Η κατασκευή του είναι πολυπλοκότερη διότι αποτελείται από μυς, οι οποίοι φέρουν νευρικές απολήξεις οι οποίες βοηθούν την κατάποση με τη σύσπασή τους. Πρόκειται για δημιουργία δύο ιστών με σύνδεση στο κεντρικό νευρικό σύστημα και αυτό θα πάρει αρκετό χρόνο.
Σε δύο ασθενείς με σοβαρά τραύματα και οξεία πνευμονική ανεπάρκεια έγινε χορήγηση βλαστοκυττάρων και παρατηρήθηκε άμεση βελτίωση της αναπνευστικής λειτουργίας.
Η δημιουργία νευρικού ιστού και η αποκατάσταση απώλειας εγκεφαλικής ουσίας στις περιπτώσεις κρανιοεγκεφαλικών κακώσεων βρίσκεται σε πρώιμο πειραματικό στάδιο.
Σκοπός της όλης προσπάθειας επιδιόρθωσης και διατήρησης της λειτουργίας των οργάνων είναι η αποφυγή των μεταμοσχεύσεων για το λόγο της έλλειψης διαθέσιμων οργάνων, η μεγάλη θνησιμότητα και ο κίνδυνος απόρριψης λόγω ασυμβατότητας. Για το λόγο αυτόν αναμένεται στα αμέσως επόμενα χρόνια να αναπτυχθεί ραγδαία ο κλάδος της Αναγεννητικής Ιατρικής, όπου τα όργανα θα επιδιορθώνονται με τη χρήση μη επεμβατικών μεθόδων βιοτεχνολογίας σε συνδυασμό με τα βλαστοκύτταρα και θα συνεχίζουν τη λειτουργία τους προς όφελος του ασθενούς.
Κ ΚΟΥΖΗ-ΚΟΛΙΑΚΟΥ
ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ