Χρήση του ΟπΑ στις τραυματικές παθήσεις του εγκεφάλου
Κ Κουζή-Κολιάκου
Το αλλογενές ΟπΑ χρησιμοποιείται με επιτυχία στην αντιμετώπιση μεταβολικών ασθενειών, όπως είναι οι λευκοδυστροφίες και οι βλεννοπολυσακχαριδώσεις. Στην Αιματολογική κλινική του Πανεπιστημίου του Duke η οποία είναι και κέντρο αναφοράς και θεραπείας αυτών των ασθενειών, παρατηρήθηκε ότι διορθώνοντας το μεταβολικό νόσημα λειτουργεί καλύτερα ο εγκέφαλος και ότι όσο νωρίτερα γίνει η μεταμόσχευση τόσο η λειτουργία του εγκεφάλου βελτιώνεται. Μελετώντας ιστολογικές τομές του εγκεφάλου των ασθενών οι επιστήμονες στο Duke κατέληξαν ότι η βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου δεν οφείλεται στη διόρθωση του μεταβολικού νοσήματος, αλλά στη νευρογένεση και νευροπροστασία που ασκούν όλοι οι τύποι των βλαστοκυττάρων που περιέχονται στο ΟπΑ, στην ενεργοποίηση της νευρογλοίας και στην αποκατάσταση των νευρικών συνάψεων.
Αξιοποιώντας αυτές τις παρατηρήσεις οι επιστήμονες του Duke σήμερα χορηγούν το αυτόλογο ΟπΑ σε πρόωρα νεογνά, σε νεογνά με χαμηλό Apgar Score, σε νεογνά υπολειπόμενης ενδομήτριας ανάπτυξης, σε νεογνά με υδροκεφαλία, εγκεφαλικές αιμορραγίες και σε τραυματισμούς του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού τις πρώτες 24 ώρες. Οι θεραπείες αυτές σήμερα εφαρμόζονται σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα, με την Biohellenika να έχει χορηγήσει το ΟπΑ σε 16 παιδιά με προβλήματα οξυγόνωσης κατά τον τοκετό.
13 κλινικές μελέτες σήμερα χρησιμοποιούν το αυτόλογο ΟπΑ για τη θεραπεία του αυτισμού, μεταξύ αυτών και το πανεπιστήμιο Duke.
Και ενώ για μακρύ χρονικό διάστημα το ΟπΑ αποτελούσε πεδίο αντιπαράθεσης με τους Αιματολόγους, ο ιστός του ομφαλίου λώρου χρησιμοποιείται διεθνώς ως η κυριότερη πηγή μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων σε αυτόλογες και αλλογενείς χρήσεις. Αν και ο λιπώδης ιστός αριθμητικά περιέχει περισσότερα μεσεγχυματικά κύτταρα, ο ιστός του ομφαλίου λώρου περιέχει ποιοτικά ανώτερα κύτταρα. Σήμερα τα βλαστοκύτταρα του ιστού χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με το αίμα για την ταχύτερη αποκατάσταση του μυελού μετά τη μεταμόσχευση και επίσης για την αντιμετώπιση του συνδρόμου της απόρριψης στις αλλογενείς μεταμοσχεύσεις είτε του μυελού των οστών είτε οργάνων. Εκτός αυτών χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση των εγκαυμάτων, των επιπεπλεγμένων καταγμάτων, της οστεοαρθρίτιδας, της Πλάγιας Αμυοτροφικής Σκλήρυνσης, της βρογχοπνευμονικής δυσπλασίας, της απλαστικής αναιμίας, των μυελοδυσπλαστικών συνδρόμων, στην πρωτοπαθή χολική κίρρωση αυτοάνοσης αιτιολογίας, στις μεταμοσχεύσεις ήπατος, στην ατροφία του ενδομητρίου και στον χρόνιο πόνο.
Τα αυτόλογα βλαστοκύτταρα του ΟπΑ σήμερα χρησιμοποιούνται ως βάση για την πραγματοποίηση γονιδιακών θεραπειών που αφορούν τη μεσογειακή, τη δρεπανοκυτταρική αναιμία και τις ανοσοανεπάρκειες και αναμένεται στο μέλλον να χρησιμοποιούνται σε κάθε περίπτωση που αναγνωρίζεται το παθολογικό γονίδιο.