Νέα 2025
Νεότερα δεδομένα και χρήσεις των βλαστοκυττάρων του αίματος και των ιστών της ομφαλοπλακουντιακής μονάδας
- Συντάκτης: Dr. Kouzi
Νεότερες χρήσεις των βλαστοκυττάρων της Ομφαλοπλακουντιακής μονάδας
Στις αρχές Απριλίου του 2025 οργανώθηκε το συνέδριο της Ευρωπαϊκής εταιρείας Μεταμοσχεύσεων Μυελού των Οστών σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή εταιρεία Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος στην Φλωρεντία της Ιταλίας. Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν νέες χρήσεις των βλαστοκυττάρων του ομφαλικού αίματος και του ιστού του ομφαλίου λώρου και νέα προϊόντα προηγμένης τεχνολογίας που δημιουργούνται από τις ανωτέρω πηγές. Τονίστηκε ιδιαίτερα η υπεροχή του ομφαλοπλακουνταικού αίματος ως μόσχευμα για τη θεραπεία παιδιών με κακοήθη ασθένεια. Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα ως μόσχευμα για τη θεραπεία της λευχαιμίας χαρακτηρίζεται από ισχυρή αντιλευχαιμική δράση, χαμηλή αντίδραση απόρριψης και χαμηλά ποσοστά υποτροπών ακόμα και εάν υπάρχει υπολειμματική νόσος, που σημαίνει παραμονή λευχαιμικών κυττάρων μετά τη χημειοθεραπεία.
Λόγω της αντιλευχαιμικής δράσης και του χαμηλού βαθμού απόρριψης η επιβίωση των ασθενών είναι μεγαλύτερη σε σχέση με ασθενείς που λαμβάνουν βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών.
Το ομφαλοπλακουντιακό αίμα περιέχει έναν σημαντικό αριθμό κυττάρων του ανοσοποιητικού, όπως τα Τ λεμφοκύτταρα από τα οποία σήμερα δημιουργούνται κυτταρικά προϊόντα χρήσιμα για τη θεραπεία του καρκίνου. Τα προϊόντα αυτά έχουν αντικαταστήσει κατά 50% τις κλασικές μεταμοσχεύσεις οι οποίες πραγματοποιούνται για τη θεραπεία διαφόρων τύπων λευχαιμιών, ελαττώνοντας σημαντικά τη χρήση της χημειοθεραπείας και με καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα. Τα ίδια τα Τ λεμφοκύτταρα, αλλά και άλλοι πληθυσμοί κυττάρων του ανοσοποιητικού του ΟΠΑ επίσης χρησιμοποιούνται σε κατ΄ ευθείαν χορήγηση σε ασθενείς με καρκίνο με τη μορφή ανοσοθεραπείας, επειδή τα κύτταρα αυτά έχουν ισχυρή κυτταροτοξική δράση εναντίων των καρκινικών κυττάρων.
Σήμερα επίσης εφαρμόζονται πρωτόκολλα κυτταρικού πολλαπλασιασμού των αιμοποιητικών κυττάρων του ομφαλοπλακουντιακού αίματος, ώστε μικρές συλλογές να μπορούν να αξιοποιηθούν σε ασθενείς με μεγάλο σωματικό βάρος. Τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα στις θεραπείες της λευχαιμίας χρησιμοποιούνται σε αριθμό ανάλογο με το σωματικό βάρος του ασθενή και επομένως η ποσότητα ΟΠΑ που συλλέγεται στην αίθουσα τοκετών είναι πολύ σημαντική.
Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του μυελού των οστών έχουν λάβει έγκριση για τη θεραπεία της νόσου του μοσχεύματος κατά του ξενιστή στις αλλογενείς μεταμοσχεύσεις. Μετά την έγκριση αυτή έχουν ξεκινήσει κλινικές μελέτες με τη χρήση των μεσεγυχματικών κυττάρων του ιστού του ομφαλίου λώρου και σύντομα θα λάβουν και τα κύτταρα αυτά έγκριση. Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του ιστού του ομφαλίου λώρου πλεονεκτούν έναντι του μυελού των οστών επειδή είναι νεαρά κύτταρα και πλέον αρχέγονα του μυελού των οστών και του λιπώδους ιστού, διότι διαπλάσσονται την 2η εβδομάδα της κύησης ενώ του μυελού των οστών μετά τον 6ο μήνα της κύησης. Έχουν μεγάλη ικανότητα κυτταρικού πολλαπλασιασμού, είναι χαμηλής αντιγονικότητας και χρησιμοποιούνται από όλα τα μέλη της οικογένειας χωρίς έλεγχο ιστοσυμβατότητας.
Η χρήση του ομφαλοπλακουντιακού αίματος (ΟΠΑ) για τη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης
Το ΟΠΑ στη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης των νεογνών χρησιμοποιείται σε κλινικές μελέτες από το 2010 μετά την παρατήρηση ότι παράλληλα με τη βελτίωση των ασθενών με μεταβολικά νοσήματα όταν υποβάλλονται σε μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων του ΟΠΑ βελτιώνεται και η εγκεφαλική τους λειτουργία. Μετά από αυτή την παρατήρηση χρησιμοποιήθηκαν τα βλαστοκύτταρα σε αυτόλογη χρήση σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση μέχρι της ηλικίας των 6 ετών και τα πρώτα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Η βελτίωση της κλινικής εικόνας των παιδιών συμβαδίζει με ακτινολογικά ευρήματα του εγκεφάλου.
Πρόσφατα δημοσιεύτηκε σε ιατρικό περιοδικό Pediatrics e2024068999, https://doi.org/10.1542/peds.2024-068999
μία μελέτη η οποία συμπεριέλαβε τα αποτελέσματα κλινικών μελετών όλων των προηγούμενων ετών στις οποίες χρησιμοποιήθηκαν βλαστοκύττα του ΟΠΑ για τη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης των νεογνών. Στα πρώτα χρόνια η θεραπεία ήταν αυτόλογη και σήμερα προτείνεται και η αλλογενής χρήση, κυρίως μεταξύ των αδελφών. Στην δημοσίευση αυτή αξιολογείται μόνο η χρήση των βλαστοκυττάρων και όχι συνδυασμός με άλλου είδος θεραπεία. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων έγινε στον 6ο και 12ο μήνα μετά τη θεραπεία. Η βελτίωση των παιδιών είναι σημαντικότερη σε παιδιά κάτω των 5 ετών και σε παιδιά που έχουν μικρή ικανότητα βάδισης είτε μόνα τους είτε με βοήθημα. Μεγαλύτερος αριθμός βλαστοκυττάρων δίνει καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα. Η βελτίωση της κλινικής εικόνας των παιδιών οφείλεται στην αντιφλεγμονώδη δράση των βλαστοκυττάρων, η οποία διεγείρει την αποκατάσταση του νευρικού ιστού και αυξάνει τις κυτταρικές συνδέσεις μεταξύ των νευρικών κυττάρων, που σημαίνει βελτίωση της εγκεφαλικής λειτουργίας. Στην μελέτη αυτή μετείχαν 447 παιδιά τα οποία αξιολογήθηκαν στους 6 και 12 μήνες μετά τη θεραπεία. Το 68% των παιδιών αυτών παρουσίασαν βελτίωση σε 66 σημεία κάτι που θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικό. Η μικρή ηλικία, κάτω των 5 ετών, η καλύτερη κλινική εικόνα των παιδιών και ο μεγαλύτερος αριθμός βλαστοκυττάρων, δίνουν και τα καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα. Η πρώιμη διάγνωση και η έγκαιρη θεραπεία είναι ιδιαίτερα σημαντικά για το θεραπευτικό αποτέλεσμα και για το λόγο αυτό οι παιδίατροι πρέπει να είναι ενήμεροι και ευαισθητοποιημένοι για αυτή τη δυνατότητα θεραπείας. Η χρήση των βλαστοκυττάρων του ομφαλοπλακουντιακού αίματος θεωρείται η πλέον ασφαλής, η πλέον οικονομική και με τα καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα. Και επίσης τα κράτη θα πρέπει να εντάξουν τη χρήση βλαστοκυττάρων για τη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης των νεογνών στις εγκεκριμένες θεραπείες. Το ελάχιστο κόστος αυτής της θεραπείας σε συνδυασμό με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της θεραπείας.
Είναι επίσης ενθαρρυντικό ότι χορήγηση και δύο μονάδων ΟΠΑ, στην περίπτωση που το παιδί διαθέτει μία μικρή μονάδα δίνει τα ίδια αποτελέσματα. Η μελέτη αυτή επιβλέπεται από την Εταιρεία Εγκεφαλικής Παράλυσης της Αυστραλίας, η οποία από το 2010 σε κλινικές μελέτες έχει χρησιμοποιήσει τα βλαστοκύτταρα για τη θεραπεία της εγκεφαλικής παράλυσης. Οι ανωτέρω θεραπείες αφορούν την εγκεφαλική παράλυση η οποία δεν έχει σχέση με γονιδιακά κληρονομικά σύνδρομα και οφείλεται αποκλειστικά σε κακή αιμάτωση του εγκεφάλου στην κύηση ή στον τοκετό. Τα τελευταία χρόνια τα περιστατικά της εγκεφαλικής παράλυσης έχουν αυξηθεί, λόγω της επιβίωσης περισσότερων νεογνών τα οποία γεννιούνται κάτω από δύσκολες συνθήκες.
Νέο προγεννητικό μη επεμβατικό ΝΙΡΤ τεστ προσφέρουν τα εργαστήρια της Biohellenika
- Συντάκτης: Dr. Kouzi
Νέο προγεννητικό μη επεμβατικό ΝΙΡΤ τεστ προσφέρουν τα εργαστήρια της Biohellenika
Τα ΝΙΡΤ τεστ εξελίσσονται με γρήγορους ρυθμούς τα τελευταία χρόνια σε ότι αφορά την αξιοπιστία και την πληθώρα των πληροφοριών που παρέχουν. Ξεκίνησαν από την ανίχνευση του συνδρόμου Down, που οφείλεται στην τρισωμία του χρωμοσώματος 21, και στη συνέχεια επεκτάθηκαν στον έλεγχο και άλλων χρωμοσωμάτων. Τα ΝΙΡΤ τεστ απομονώνουν από το αίμα της μητέρας το εμβρυϊκό DNA από την 11η εβδομάδα της κύησης και δίνουν πληροφορίες σχετικά με την υγεία του εμβρύου. Η εξέταση αυτή γίνεται με μία απλή αιμοληψία της μητέρας.
Σήμερα στην Biohellenika παρέχουμε τα πιο πλήρη ΝΙΡΤ τεστ, σε ότι αφορά την αξιοπιστία και τις πληροφορίες που παρέχουν.
Τα ΝΙΡΤ που προσφέρουμε ελέγχουν στο σύνολό τους και τα 46 χρωμοσώματα, με αξιοπιστία της τάξης του 99,17% για το σύνδρομo Down, ελέγχουν το φύλο και σχετικές με αυτό παθήσεις, 92 μικροελλειπτικά σύνδρομα, περιλαμβανομένου και του συνδρόμου Di George, που είναι το συχνότερο, και επί πλέον αναλύουν όλο το εμβρυικό DNA και προσφέρουν πληροφορίες και για άλλα νοσήματα.
Τα τεστ αυτά στη συνέχεια εξελίχτηκαν ακόμα περισσότερο και σήμερα εκτός των ανωτέρω πληροφοριών μπορούν και ανιχνεύουν 155 γονίδια τα οποία ευθύνονται για 202 διαφορετικά νοσήματα. Τα γονίδια αυτά είναι κυρίαρχα που σημαίνει ότι αρκεί η παρουσία ενός εξ αυτών για να νοσεί το έμβρυο. Πολλά εξ αυτών των γονιδίων δεν μεταφέρονται από τους γονείς, διότι στην περίπτωση αυτή θα ήταν γνωστό το πρόβλημα στην οικογένεια, αλλά εμφανίζονται για πρώτη φορά στο έμβρυο.
Τα εργαστήρια της Biohellenika είναι τα μοναδικά στην Ελλάδα που προσφέρουν όλα αυτά τα τεστ για τα οποία μπορείτε να ενημερώνεστε από υπεύθυνους επιστήμονες και γιατρούς της εταιρείας για πλέον εξειδικευμένα ερωτήματα. Τα τεστ αυτά θα εξελίσσονται συνεχώς και θα αντικαταστήσουν πλήρως την αμνιοπαρακέντηση στα επόμενα χρόνια.
Αποτελέσματα χρήσης των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων του ιστού του ομφαλίου λώρου στη θεραπεία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης
- Συντάκτης: Dr. Kouzi
Η χρήση των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων του ιστού του ομφαλίου λώρου στη θεραπεία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης
Η πολλαπλή σκλήρυνση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος η οποία οδηγεί σε αναπηρίες που επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Μία ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Ιορδανίας και τα Αραβικά Εμιράτα χρησιμοποίησε τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα του ιστού του ομφαλίου λώρου για τη θεραπεία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης.
Αν και οι συνήθεις θεραπευτικές επιλογές δεν αναστρέφουν την πορεία της νόσου, η θεραπεία με μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα είναι πολλά υποσχόμενη, σύμφωνα και με παλαιότερες μεγάλες κλινικές μελέτες. Δεν υπάρχει ακόμα συναίνεση σχετικά με την πηγή προέλευσης και τη δόση του μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων που θα χρησιμοποιηθούν και για το λόγο αυτό στις μέχρι σήμερα κλινικές μελέτες, επειδή τα βλαστοκύτταρα προέρχονταν από διαφορετικές πηγές, τα αποτελέσματα δεν ήταν συγκρίσιμα μεταξύ τους.
Σε αυτή την κλινική μελέτη οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν σε ασθενείς με Πολλαπλή Σκλήρυνση δύο πρωτόκολλα θεραπείας χρησιμοποιώντας μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα που προέρχονταν από τον ιστό του ομφαλίου λώρου. Εκτός των μεσεγχυματικών οι ασθενείς έλαβαν και εξωσώματα, τα οποία συλλέγονται από το υγρό της καλλιέργειας των μεσεγχυματικών και χρησιμοποιούνται και ως μόνη θεραπεία τα τελευταία χρόνια.
Η θεραπεία με τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα λειτουργεί διπλά, αφ’ ενός μεν ως κυτταρική θεραπεία και αφ’ ετέρου μέσω των εξωσωμάτων.
Οι ασθενείς μοιράστηκαν σε δύο ομάδες, στη μία δόθηκαν δύο δόσεις βλαστοκυττάρων με μεσοδιάστημα ενός μήνα και στη δεύτερη ομάδα μία δόση. Στην πρώτη ομάδα μετείχαν 20 ασθενείς και στη δεύτερη 15. 150 εκατ βλαστοκύτταρα χορηγήθηκαν σε κάθε θεραπεία, τα 50 εκατ εξ αυτών χορηγήθηκαν ενδοφλέβια και τα 100 εκατ ενδοραχιαία. Σε όλους τους ασθενείς τρεις μήνες μετά την κυτταρική θεραπεία χορηγήθηκαν ενδοραχιαία επί πλέον 8-10 ml εξωσωμάτων, τα οποία συλλέχτηκαν από το υπερκείμενο υγρό της καλλιέργειας.
Δεν παρατηρήθηκε καμία ανεπιθύμητη ενέργεια στους ασθενείς από τις χορηγήσεις και όλοι οι ασθενείς ανταποκρίθηκαν θετικά στη θεραπεία. Πραγματοποιήθηκε ανάλυση της έκφρασης όλου του γονιδιώματος και βρέθηκε ελάττωση όλων των παραγόντων της φλεγμονής του νευρικού συστήματος και του αριθμού των κυτταροτοξικών λεμφοκυττάρων, με ταυτόχρονη αύξηση των αριθμού των ανοσορυθμιστικών λεμφοκυττάρων.
Η κλίμακα γενικής αναπηρίας βελτιώθηκε σημαντικά και στις δύο ομάδες 6 μήνες μετά τη θεραπεία. Εξετάζοντας επί μέρους δείκτες της νόσου βρέθηκε ότι περισσότερες παράμετροι βελτιώθηκαν και σε μεγαλύτερο βαθμό στην πρώτη ομάδα σε σύγκριση με τους ασθενείς της δεύτερης ομάδας. Στις παραμέτρους περιλαμβάνεται βελτίωση της κινητικότητας, βελτίωση της όρασης, αύξηση του πάχους του φλοιού, βελτίωση των χειρωνακτικών δεξιοτήτων, της αντίληψης, της ταχύτητας επεξεργασίας πληροφοριών, της ποιότητας του ύπνου και της ρύθμισης των πληθυσμών των λεμφοκυττάρων του ανοσοποιητικού. Για το λόγο αυτό συστήνεται αφ’ ενός μεν να προχωρήσει η μελέτη αυτή και να συμπεριληφθούν περισσότεροι ασθενείς και να χρησιμοποιηθεί το πρωτόκολλο με τις δύο δόσεις των βλαστοκυττάρων και των εξωσωμάτων. Η μελέτη αυτή δημοσιεύτηκε στο διεθνές ς περιοδικό Cell transplantation τον Αύγουστο του 2024, Jamali F at al 2024, Cell Transplantation, V 33:1-18.
Μεταμοσχεύσεις το 2023 στη χώρα μας
- Συντάκτης: Dr. Kouzi
Πεπραγμένα Ελληνικών Μεταμοσχευτικών Κέντρων στην Ελλάδα το 2023
Το 2023 πραγματοποιήθηκαν στην Ελλάδα 504 συνολικά μεταμοσχεύσεις. Οι 322 εξ αυτών ήταν αυτόλογες και οι 228 αλλογενείς.
Οι 322 αυτόλογες μεταμοσχεύσεις πραγματοποιήθηκαν σε 178 ασθενείς με διαφόρου τύπου ανοσοανεπάρκειες, σε 58 ασθενείς με λέμφωμα Hodgkin, σε 46 με λέμφωμα μη Hodgkin, σε 70 με συμπαγείς όγκους και σε 3 με αυτοάνοσες παθήσεις.
Στους συμπαγείς όγκους κατατάσσονται 19 περιπτώσεις νευροβλαστώματος, 5 σε όγκους γεννητικών οργάνων, 5 σε όγκους του κεντρικού νευρικού συστήματος, 2 σε καρκίνους των όρχεων, 1 για ρετινοβλάστωμα και 30 μη αναφερόμενου τύπου.
Οι 228 αλλογενείς μεταμοσχεύσεις πραγματοποιήθηκαν σε ασθενείς με κακοήθεις αιμοποιητικές ασθένειες. Τα 134 από τα αλλογενή μοσχεύματα προέρχονταν από συμβατό ή μη συμβατό άγνωστο δότη, τα 63 από συμβατό αδελφό και τα 29 από γονείς.
Στο σύνολο των μεταμοσχεύσεων που πραγματοποιήθηκαν το 2023 στην Ελλάδα το 63,8% των μοσχευμάτων προήλθε από τον ίδιο τον ασθενή και το 36,2% από δότες. Από το σύνολο των δοτών το 40,3% προέρχονταν από την οικογένεια, αδελφό ή γονείς.
Συνολικά στην Ελλάδα το 2023 πραγματοποιήθηκαν 504 μεταμοσχεύσεις εκ των οποίων το 82,1% των μοσχευμάτων προήλθαν από τον ίδιο τον ασθενή και την οικογένεια του και το 18% από άγνωστο δότη.
Οικογένειες
μας εμπιστεύτηκαν
Η πρώτη
θεραπευτική χρήση
βλαστοκυττάρων στην Ελλάδα έγινε από εμάς
Χρόνια μία μεγάλη oικογένεια
Η πορεία μας στα 19 χρόνια λειτουργίαςσας ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη σας και συνεχίζουμε
Δημοσιεύσεις
στην επιστημονική κοινότητα
Πατέντες
Διπλώματα ευρεσιτεχνίας