Μείωση του ενδιαφέροντος στις ΗΠΑ για τη δωρεά βλαστοκυττάρων προς τις δημόσιες τράπεζες τα τελευταία χρόνια
ΜΕΙΩΣΗ ΤΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΣΤΙΣ ΗΠΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΩΡΕΑ ΒΛΑΣΤΟΚΥΤΤΑΡΩΝ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ
Η κεντρική υπηρεσία παρακολούθησης της ροής δειγμάτων ομφαλοπλακουντιακού αίματος (ΟΠΑ) προς τις συνεργαζόμενες δημόσιες τράπεζες βλαστοκυττάρων των ΗΠΑ (National Cord Blood Inventory), η οποία ιδρύθηκε το 2005, διαπίστωσε ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει πολύ μικρή άνοδος έως στασιμότητα στις αποθηκευμένες μονάδες ΟΠΑ. Αν και στα πρώτα χρόνια παρατηρήθηκε μια εντυπωσιακή άνοδος από το 2009 έως σήμερα παρατηρείται μείωση της ροής των δειγμάτων. Αυτό εν μέρει εξηγείται από τις νέες θεραπείες οι οποίες προέκυψαν, στις οποίες χρησιμοποιούνται τα βλαστοκύτταρα του ίδιου του παιδιού. Από τις 135.000 μονάδες που συνέλεξαν οι δημόσιες τράπεζες στις ΗΠΑ χορήγησαν τις 1200 και το ποσό που εισέπραξαν δεν κάλυψε τα έξοδα της επιχορήγησης από το κράτος, τα οποία ανέρχονται σε 1000 δολάρια ανά δείγμα. Η αξία της πώλησης ενός δείγματος κυμαίνεται μεταξύ 22.800-30.000 δολάρια και με τους τρέχοντες ρυθμούς χορήγησης των μοσχευμάτων, το δημόσιο δεν θα κάνει ποτέ την απόσβεση. Για να μπορέσει η δημόσια τράπεζα να καλύψει τις μειονότητες θα πρέπει να αυξήσει τα δείγματά της κατά 30%, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κάθε ασθενής θα έχει σε σύντομο χρόνο ένα συμβατό δείγμα.
Στις ΗΠΑ λειτουργούν σήμερα 13 δημόσιες τράπεζες οι οποίες αδυνατούν να βοηθήσουν τους μειονοτικούς πληθυσμούς, παρότι το ΟΠΑ δεν χρειάζεται να είναι απόλυτα συμβατό με τον ασθενή. Οι ασθενείς των μειονοτικών πληθυσμών καθώς και τα παιδιά μικτών γάμων αν δεν έχουν δικά τους ή εντός της οικογένειας βλαστοκύτταρα είναι δύσκολο έως αδύνατο να βρουν ένα αλλογενές συμβατό μόσχευμα. Η ζήτηση μοσχευμάτων ΟΠΑ σήμερα είναι μικρότερη και παράλληλα με αυτήν και τα έσοδα από τις πωλήσεις. Η ελάττωση της ζήτησης οφείλεται στα υψηλά κόστη της μεταμόσχευσης, τα οποία είναι τα υψηλότερα στο Σύστημα Υγείας των ΗΠΑ και αυτό φαίνεται να αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα. Επίσης, ένας ακόμη λόγος της μείωσης των δημοσίων δειγμάτων στις ΗΠΑ, είναι το γεγονός ότι ο επιστημονικός κόσμος αναθεωρεί τις γνώσεις του σχετικά με τις χρήσεις των βλαστοκυττάρων και ενώ παλαιότερα η αιματολογία ήταν η μόνη ειδικότητα που επωφελούνταν από το πολύτιμο αυτό υλικό, σήμερα σχεδόν όλες οι ιατρικές ειδικότητες φαίνεται ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν προς όφελος των ασθενών τους βλαστικά κύτταρα. Ενώ οι σπάνιες αιματολογικές ασθένειες απαιτούν σε κάποιες περιπτώσεις αλλογενή μεταμόσχευση (που μπορεί όχι μόνο να μην σώσει τον ασθενή αλλά και να αποβεί μοιραία για αυτόν μέσω απόρριψης του μοσχεύματος ή του συνδρόμου μοσχεύματος κατά του ξενιστή), για τις περισσότερες και συχνότερες ασθένειες σήμερα (όπως οι παθήσεις του καρδιαγγειακού, νευρολογικές παθήσεις και σακχαρώδης διαβήτης) χρησιμοποιούνται αυτόλογα βλαστοκύτταρα, δηλαδή κύτταρα του ίδιου του ασθενή.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει δημιουργήσει ειδική επιτροπή για να αποφασίσει μετά από έρευνα και μελέτη της σύγχρονης βιβλιογραφίας σε ποιες ασθένειες μπορούν να χρησιμοποιηθούν βλαστοκύτταρα (αυτόλογα ή αλλογενή) και ποια είναι τα μελλοντικά τους οφέλη. Τα προβλήματα όμως των δημόσιων τραπεζών των ΗΠΑ δεν σταματούν εκεί. Η αμερικανική Υπηρεσία Διαχείρισης Πόρων για την Υγεία μετά από μια μελέτη ανακοινώσε ότι από τα δείγματα που συλλέγουν οι δημόσιες τράπεζες, ένα μικρό ποσοστό εν τέλει φυλάσσεται. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στο ίδιο το δείγμα αλλά και σε άλλους παράγοντες. Για παράδειγμα αναφέρουν ότι πολλά δείγματα δεν φτάνουν στην ώρα τους ή στη σωστή κατάσταση στο εργαστήριο, η λήψη από τον γυναικολόγο δεν είναι επαρκής για δημόσια χρήση, οι γονείς δεν συμπληρώνουν πλήρως και σωστά όλα τα έντυπα για να ολοκληρωθεί η δωρεά ή λείπουν από την συσκευασία οι κατάλληλες ετικέτες.
Τέλος, πολλές από τις αμερικανικές τράπεζες ίσως χρειαστεί να διακόψουν την λειτουργία τους αν δεν πληρούν τα νέα και αυστηρά κριτήρια που έθεσε ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων. Από τις 20 Οκτωβρίου, θα λειτουργούν μόνο οι δημόσιες τράπεζες που έχουν ελεγχθεί σε όλα τα σταδία (από το κιτ συλλογής μέχρι την μεταφορά του δείγματος προς μεταμόσχευση) και έχουν λάβει την απαραίτητη πιστοποίηση. Χαρακτηριστικό είναι το ότι θα πρέπει να πιστοποιηθεί ακόμη και το κιτ συλλογής των δημόσιων τραπεζών που θα πρέπει να χρησιμοποιούν εγκεκριμένους ασκούς συλλογής που να αναγράφουν τα απαραίτητα στοιχεία και ιδιαίτερα την ημερομηνία λήξης. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ αναγνωρίζοντας την σπουδαιότητα των βλαστικών κυττάρων δεν επιτρέπει την ανεξέλεγκτη και αυθαίρετη λειτουργία τραπεζών και οι ίδιες οι τράπεζες εκφράζουν ανησυχίες για το αν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στα κόστη των απαιτήσεων. (Emily P. Walker, Washington Correspondent, MedPage Today, October 11, 2011).